امکان احیای صنعت پوشاک و نساجی با حضور مدیران کارآمد
مروری بر قدمت پرافتخار صنعت نساجی و پوشاک کشورمان مشخص میسازد که در ناخودآگاه جمعی ما ایرانیان، این ظرفیت عظیم همچنان وجود دارد و چنانچه توجیه اقتصادی برای فعل رسیدن آن به وجود آید و شرایط برای تولید و عرضه آن نیز فراهم شود، این صنعت میتواند همچون ققنوس دوباره برخیزد و آوازه پوشاک ایرانی را بار دیگر در جهان طنینافکن کند.
مطابق آمار، اکنون بیش از ۷ هزار و ۹۰۰ واحد نساجی و پوشاک در سراسر کشور مشغول به فعالیت هستند که میزان سرمایه آنها تا به امروز به ۱۱ هزار میلیارد تومان رسیده است. حدود ۲۶۰ هزار نفر در این صنعت، به عنوان سومین صنعت مهم استراتژیک کشور اشتغال دارند و سهم اشتغال در آن به حدود ۱۲ درصد نزدیک شده است. فقط تحت نظارت ۳۷۷ اتحادیه، بیش از ۱۰۰ هزار واحد صنفی در زنجیره تامین و عرضه پوشاک و منسوجات کشور بهطور رسمی فعالیت دارند و حدود ۸/۱ میلیارد دلار از مبادلات ارزی به این بازار اختصاص یافته است.
هر چند ظرفیت عظیم اقتصادی صنعت نساجی و پوشاک در کشورمان همچنان چشمگیر و قابل توجه است؛ اما شوربختانه، سالهاست که این صنعت با مشکلات خرد و کلان دست و پنجه نرم میکند و هر ساله نیاز به اصلاح و برنامهریزی در آن، بیش از سالهای گذشته احساس میشود. به گفته کارشناسان، عمده موانع و مسایلی که در این صنعت وجود دارند، شامل بالا بودن هزینههای تولید و قیمت تمامشده نسبت به کشورهای رقیب، عدم توسعه و نوسازی لایههای پاییندستی، شبکه توزیع بهشدت سنتی، ناکارآمد، سازماننیافته و متفرق، عدم وجود نام و نشان تجاری ملی و محدودیتهای فرهنگی و اجتماعی در طراحی محصولات است. از دیگر موانع میتوان به استفاده از ماشینآلات قدیمی و فرسوده در تولید، بهروز نبودن فناوری تولید برخی از محصولات، عدم نگاه زنجیرهای دولت و ذینفعان به کل صنایع نساجی و پوشاک، عدم اتصال مالیات بر ارزش افزوده و عدم اخذ مالیات از مصرفکننده نهایی، ایجاد محدودیتهای زیاد برای برندهای داخلی، نبود برنامهریزی صحیح در حوزه صادرات و همچنین عدم سازوکار مناسب در تجارت بینالمللی و حملونقل پول و کالا و عدم دسترسی به مواد اولیه با قیمت مناسب، اعم از صنایع پاییندستی پتروشیمی و پنبه و ملحقات اشاره کرد.
البته این تمام ماجرا نیست. مطابق پیشبینیها، به زودی ظرفیت بازار پوشاک و منسوجات در جهان تا سال ۲۰۲۵ میلادی (۱۴۰۴ ه.ش) به مرز ۲ تریلیون دلار خواهد رسید. این در حالی است که در شرایط حاضر، سهم بازار جهانی حدود ۱/۱ تریلیون دلار است. به دیگر معنا تا ۳ سال آینده، حدود یک تریلیون دلار به ظرفیت کنونی این بازار افزوده خواهد شد.
اکنون کشورهایی نظیر چین، هند، برزیل، روسیه و ترکیه برای تصاحب این ثروت از این گنج عظیم خیز بلندی برداشتهاند.
بیتردید دیگر وقت آن رسیده است تا همراه با دولت جهت جبران کاستیها و عقب ماندگیها، افرادی زمام مسئولیت را در دست گیرند که تا فرصت هست، بستر لازم برای رونق بخشی به صنعت به محاق رفته پوشاک و نساجی کشور را از نو مهیا کنند.